Bezpieczeństwo w sieci

               cyberprzemoc 1

             W obecnych czasach, dzieci zaczynają korzystać z Internetu już na bardzo wczesnym etapie swojego życia. Dostęp do sieci otwiera przed nimi szerokie możliwości, ale jednocześnie niesie ze sobą liczne ryzyka. Prawie nieustanne korzystanie z wirtualnego świata sprawia, że tradycyjne problemy i zjawiska przenoszą się także do tego obszaru. Jednym z nich jest przemoc, która przyjmuje coraz bardziej wyszukane formy i co gorsza, jest trudniejsza do wykrycia przez dorosłych. Są to m.in. HEJT, obrażanie na portalach społecznościowych, nękanie za pomocą wiadomości SMS oraz publikowanie ośmieszających zdjęć – to tylko niektóre przykłady nowego, coraz powszechniej występującego zjawiska: agresji w sieci. Wyniki badań pokazują, że już ponad połowa dzieci w Polsce doświadcza tego rodzaju przemocy.

                Cyberprzemoc to forma przemocy wykorzystująca urządzenia elektroniczne, takie jak telefony komórkowe czy komputery. Jest również nazywana cyberbullyingiem, hejtowaniem, nękaniem, dręczeniem lub prześladowaniem w Internecie. Bez względu na nazwę, jej celem zawsze jest zadanie krzywdy drugiej osobie. Podobnie jak w przypadku przemocy tradycyjnej, cyberprzemoc jest regularnym i celowym działaniem przeciwko słabszemu, który nie jest w stanie się obronić. Zjawisko elektronicznej agresji może przybierać różne formy, począwszy od wysłania obraźliwego SMS-a czy e-maila do koleżanki, aż po założenie fałszywego konta na portalu społecznościowym, zamieszczanie obraźliwych komentarzy na portalach społecznościowych.

               Podobnie jak w przypadku przemocy w rzeczywistości, nękanie w Internecie obejmuje serię powtarzających się aktów agresji, które trwają przez długi czas, zwiększając się stopniowo i mają na celu wyrządzenie szkody drugiej osobie. Jednak w odróżnieniu od tradycyjnej przemocy, cyberprzemoc cechuje się dodatkowymi elementami, które sprawiają, że zapobieganie jej jest znacznie trudniejsze niż w przypadku przemocy fizycznej lub werbalnej spotykanej w szkole lub w innych miejscach.

Cyberprzemoc charakteryzuje:

  • duży zasięg
  • szybkie rozprzestrzenianie materiałów
  • anonimowość sprawców (pozorna)
  • nieograniczona możliwość nękania
  • brak kontroli dorosłych

                Skutki cyberprzemocy mogą być bardzo dotkliwe dla osób, które padają jej ofiarą, ponieważ mają one ograniczone możliwości obrony, a szkody, jakie ponoszą, często są trudne do naprawienia. Konsekwencje doświadczania prześladowania w sieci różnią się. Dzieci doświadczające cyberprzemocy przeżywają trudne emocje, takie jak osamotnienie, bezradność i strach. Przebywanie w sytuacji przemocy przez długi czas negatywnie wpływa na samoocenę i relacje z otoczeniem. Ofiary cyberprzemocy częściej niż ich rówieśnicy mają trudności w nawiązywaniu relacji z innymi, odczuwają obniżone poczucie własnej wartości, borykają się z problemami w nauce oraz doświadczają problemów zdrowotnych i psychologicznych. Konsekwencje długoterminowe cyberprzemocy również dotykają sprawców: ich agresywne zachowania mogą się umocnić, a poczucie odpowiedzialności za własne czyny może się obniżyć, co może prowadzić do wzmożonych skłonności do zachowań aspołecznych w przyszłości. Aby uniknąć sytuacji, w której twoje dziecko stanie się ofiarą cyberprzemocy, warto rozmawiać z nim o zagrożeniach związanych z korzystaniem z Internetu jeszcze przed wystąpieniem takiej sytuacji. Ważne jest, aby nauczyć dzieci, jak bezpiecznie poruszać się w wirtualnym świecie, aby uniknąć narażenia na niebezpieczeństwo.

Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci uchronić Twoje dziecko przed cyberprzemocą:

  1. Rozmawiaj z dzieckiem na temat zjawisk występujących w Internecie, włączając w to cyberprzemoc. Sprawdź, co Twoje dziecko już wie na ten temat i czy potrafi reagować w przypadku, gdy ktoś jest nękany online.
  2. Zaproponuj dziecku, że w razie niepokojących lub stresujących sytuacji może do Ciebie zwrócić się o pomoc. Zapewnij, że jeśli ktoś dokucza mu w sieci, wystarczy, że Cię o tym poinformuje, a Ty postarasz się mu pomóc.
  3. Omów z dzieckiem zasady ochrony prywatności w Internecie i uświadom mu zagrożenia związane z nadmiernym udostępnianiem informacji o sobie, publikowaniem zdjęć i filmów w sieci, a także dzieleniem się swoimi myślami i uczuciami na portalach społecznościowych. Porozmawiajcie o tym, w jaki sposób niektórzy użytkownicy Internetu mogą wykorzystać takie informacje.
  4. Zwróć uwagę dziecka na fakt, że wszystko, co opublikuje w Internecie, może zostać skopiowane i rozpowszechnione w sposób, który może być niepożądany. Jeśli zdecyduje się na publikowanie zdjęć, na przykład na portalach społecznościowych, zalecaj mu ustawienie prywatności w taki sposób, aby tylko znajomi mogli je zobaczyć.
  5. Zachęć dziecko do ostrożności i przypominaj mu, aby zawsze zastanowiło się, zanim coś opublikuje w Internecie. Pomóż mu zrozumieć, że kontrolowanie tego, co udostępnia online, jest kluczowe dla jego bezpieczeństwa w sieci.
  6. Przypomnij dziecku, aby zawsze wylogowywało się z serwisów internetowych po zakończeniu sesji, aby zabezpieczyć swoje konto przed nieautoryzowanym dostępem
  7. W przypadku młodszych dzieci, zainstaluj programy ochrony rodzicielskiej i antywirusowe na urządzeniach, z których korzystają.
  8. Ustal z dzieckiem, jakie materiały może publikować w Internecie i z kim może się komunikować.

                Może się zdarzyć, że Twoje dziecko jest sprawcą. W takiej sytuacji, reakcja rodzica ma ogromne znaczenie dla dalszego rozwiązania sprawy oraz dla dalszego postępowania Twojego dziecka. Jako rodzic, posiadasz największy wpływ na kształtowanie zachowania swojego dziecka, a w przypadku stosowania przez nie przemocy, konieczne są zdecydowane działania. Dzieci potrzebują zarówno troski i zrozumienia, jak i stanowczości - muszą być świadome, że istnieją granice, których nie wolno przekraczać. Według badań, większość sprawców cyberprzemocy nie miała zamiaru skrzywdzić kogoś celowo, lecz po prostu nie zdawali sobie sprawy z konsekwencji swoich działań. Wielu z nich umieszczając treści w sieci dotyczące innych osób, uważało to za żart.

Gdzie szukać pomocy

                Jeśli potrzebujesz pomocy w zakresie bezpieczeństwa dzieci, zwłaszcza w kontekście cyberprzemocy, istnieje wiele zespołów i linii wsparcia specjalizujących się w tym obszarze. Możesz znaleźć informacje i porady na stronach internetowych tych instytucji, które pomogą Ci rozwiązać problem cyberprzemocy. Dodatkowo, możesz skorzystać z pomocy specjalistów dzwoniąc na infolinię, korzystając z czatu online lub wysyłając e-mail. Również Twoje dziecko może skorzystać z pomocy, ponieważ dla dzieci istnieją specjalne strony internetowe i infolinie.

Oto kilka przykładów instytucji oferujących pomoc:

  1. Telefon dla Rodziców i Nauczycieli (numer 800 100 100) - bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna i online dla rodziców i nauczycieli. Dostępna od poniedziałku do piątku w godzinach 12:00 15:00. Więcej informacji na stronie: https://800100100.pl/
  2. Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży (numer 116 111) - bezpłatny i anonimowy telefon dla dzieci i młodzieży, dostępny codziennie od 12:00 do 2:00 w nocy. Więcej informacji na stronie: https://116111.pl/
  3. Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka (numer 800 12 12 12) - całodobowa telefoniczna linia interwencyjna dla dzieci i młodzieży. Dostępna od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:15 do 20:00. Więcej informacji na stronie: https://brpd.gov.pl/telefon-zaufania
  4. Dyżurnet.pl - zespół ekspertów działających jako punkt kontaktowy do zgłaszania nielegalnych treści w Internecie, zwłaszcza związanych z wykorzystywaniem seksualnym dzieci. Możesz zgłaszać potencjalnie nielegalne treści za pomocą formularza, e-maila lub infolinii 0 801 615 005. Więcej informacji na stronie: https://dyzurnet.pl/

opracowane na podstawie: „Cyberprzemoc – włącz blokadę na nękanie”

Więcej informacji: „Cyberprzemoc – włącz blokadę na nękanie, podręcznik dla rodziców”

https://www.gov.pl/web/niezagubdzieckawsieci/do-poczytania

Materiały do pobrania:

docxProgram profilaktyczny Stop Cyberprzemocy

pdfDzieci w wirtualnej sieci

pdfPakiet profilaktyki cyberprzemocy

Warto zobaczyć:

Bezpieczeństwo w sieci - Publikacje Ośrodka Rozwoju Edukacji